ὀρθός

ὀρθός
ὀρθός
Grammatical information: adj.
Meaning: `upright, straight, right, true' (Il.).
Compounds: As 1. member in several compp., e.g. ὀρθό-κραιρα s. κραῖρα, ὀρθό-μαντις, -πολις (Pi.; Sommer Nominalkomp. 184 a. 174), ὀρθο-στάτης m. `column standing upright etc.' (Att. inscr., E.; Fraenkel Nom. ag. 1, 49 a. 200); rarely as 2. member, e.g. ἔξ-ορθος `upright' (Ath.), backformation from ἐξ-ορθόω (Pl.).
Derivatives: 1. ὄρθ-ιος (-ιο- formally enlarging) `upright, steep, going up, shrill, loud, arranged in columns' (Λ 11; on the difference of meaning against ὀρθός Chantraine Form. 37) with ὀρθ-ίαξ m. (-ίας H.) m. `the lower part of the mast' (Epich.), -ιάζω `to cry loudly' (A.), -ιάσματα pl. `high pitch' (Ar.), also `to raise' (APl.), -ίασις f. `erection' (medic.); -ιάω = -όω (gloss., sch.). 2. ὀρθ-ηλός `tall, straight' (hell. inscr.; after υΏψηλός), also -ηρός `id.' (pap. Ia), 3. ὀρθέσιον ὄρθιον, μακρόν, ὀξύ, μέγα H. (cf. θεσπέσιος a.o.). 4. Όρθάννης (Pl. Com., inscr.), -ν- (Phot., H.) m. name of a Priapus-like demon (-νν- hypocor. gemination; cf. Έργ-άνη a.o.). 5. ὀρθότης f. `upright, straight position, rightness' (IA.); -οσύνη f. `(up)rightness' (Democr.; Wyss 62). 6. Denominative verbs: a) ὀρθόω, -ῶσαι, often w. prefix, esp. δι-, κατ-, ἀν-, `to raise, to straighten, to improve, to succeed' (Il.) with (δι-, κατ-, ἀν- )όρθωσις f. `the raising etc.' (Hp., Arist.), δι-, κατ-, ἀπ-όρθωμα n. `(implement for) raising, right act etc.' (Hp., Arist.), δι-, κατ-ορθωτής m. `improver etc.' (LXX), ὀρθωτήρ m. `raiser, upholder' (Pi.), δι-, κατ-ορθωτικός `improving, successful' (Arist.); b) (δι-)ορθεύω = (δι-)ορθόω (E.). 7. Surname of Artemis: (Ϝ)ορθαία (Ϝωρ-, -θεία, -θέα, -θία) f. (Lac. a. Arcad. inscr. since VIa, X., Plu.); Ϝορθασία (Lac. a. Arc. inscr. since Va), ὀρθωσία (Pi., Hdt., Meg. inscr.); s. Kretschmer Glotta 30, 155f. (w. very doubtful explanation; cf. on it v. Wilamowitz Glaube 1, 183, Nilsson Gr. Rel. 1, 487ff.), Risch Mus.Helv. 11, 29 n. 41 w. lit.; compare Venet. Reitia (Haas Sprache 2, 224).
Origin: IE [Indo-European] [1167] *wor(H)dʰ-? `high'
Etymology: Since long ὀρθός from *ϜορθϜός (cf. βορσόν σταυρόν. Ήλεῖοι H.) is identified with Skt. ūrdhvá- `raised, high'; the phonetic details are however debated and many times discussed, s. Schwyzer 363 w. lit. a. 301, also WP. 1, 289f. (Pok. 1167); cf. esp. ὀργ-ή : ūrj-ā́; ūrdhvá- for *ūrdhá- after r̥ṣvá- `high' ? (Otrębski Ling. Posn. 5, 175). Lat. arduus `high, steep', OIr. ard `high, great' as also Av. ǝrǝdva- `high' are unclear (s. W.-Hofmann s.v.); at least the Lat. a. Celt. words might have to be connected diff. (WP. 1, 148f., Pok. 339). Old inherited ὀρθός = ūrdhvá- belong to a verb, which is preserved in Skt. várdhati `raise, make grow' and in Av. varǝd- `id.' From the other IE languages, notably from Balto-Slav. and Germ., several isolated verbal nouns and diff. formed verbal forms have been adduced; s. the lit. and Bq s. v.; cf. also on ὄρθρος.
Page in Frisk: 2,415-416

Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό). . 2010.

Игры ⚽ Нужна курсовая?

Look at other dictionaries:

  • ὀρθός — straight masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Ὄρθος — masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ορθός — ή, ό (ΑΜ ὀρθός, Α λακων. τ. ὀρσός, ή, όν) 1. ευθυτενής, στητός, όρθιος («ὀρθαὶ δὲ τρίχες ἔσταν», Ομ. Ιλ.) 2. (για ανθρώπους και ζώα) αυτός που στέκεται όρθιος, στα πόδια του («μὲ άκουγε ορθός και σιωπηλός»). 3. ευθύς, ίσιος («Ἀπόλλων ὀρθὸν ἰθύνοι …   Dictionary of Greek

  • ορθός — ή, ό 1. κατακόρυφος, όρθιος, στητός: Πάει ο γαμπρός σαν αϊτός, ορθός, καμαρωμένος (Κρυστάλλης). 2. αυτός που στέκεται στα πόδια, που δεν κάθεται, ούτε πλαγιάζει: Στάσου ορθός. 3. αυτός που σχηματίζει γωνία 90°: Ορθή γωνία. 4. μτφ., σωστός,… …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • ὀρθά — ὀρθός straight neut nom/voc/acc pl ὀρθά̱ , ὀρθός straight fem nom/voc/acc dual ὀρθά̱ , ὀρθός straight fem nom/voc sg (doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ὀρθότερον — ὀρθός straight adverbial comp ὀρθός straight masc acc comp sg ὀρθός straight neut nom/voc/acc comp sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ὀρθοτέρως — ὀρθός straight adverbial comp ὀρθός straight masc acc comp pl (doric) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ὀρθῶν — ὀρθός straight fem gen pl ὀρθός straight masc/neut gen pl ὀρθόω set straight pres part act masc voc sg (doric aeolic) ὀρθόω set straight pres part act neut nom/voc/acc sg (doric aeolic) ὀρθόω set straight pres part act masc nom sg ὀρθόω set… …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ὀρθόν — ὀρθός straight masc acc sg ὀρθός straight neut nom/voc/acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ὀρθότατα — ὀρθός straight adverbial superl ὀρθός straight neut nom/voc/acc superl pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ὀρθότατον — ὀρθός straight masc acc superl sg ὀρθός straight neut nom/voc/acc superl sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”